Krypta Aleksandra Newskiego

Krypta Katedry św. Aleksandra Newskiego w Sofii jest miejscem największej ekspozycji bułgarskich starych i średniowiecznych dzieł sztuki chrześcijańskiej. Liczne ikony, malowidła ścienne i artefakty ukazują rozwój sztuki chrześcijańskiej na tych ziemiach od początków do okresu Odrodzenia.

Ekspozycja w Krypcie została uruchomiona stosunkowo późno, w latach 60. To czas, gdy agresywny ateizm pod socjalizmem złagodniał, a sztuka religijna średniowiecza nie była już postrzegana jako środek propagandy religijnej, lecz raczej jako narodowe dziedzictwo kulturowe. Zmiany umożliwiły wspólny projekt różnych muzeów i kolekcji w Bułgarii, dzięki czemu dziś możemy cieszyć się kompleksową ekspozycją sztuki prawosławnej w jej pełnej całości i różnorodności.

Kluczową rolę odgrywa ikonografia. Sztuki monumentalne i użytkowe są tylko marginalnie wprowadzone, a Krypta nie stara się przedstawić pełnej chronologicznej i kontekstualnej prezentacji. Eksponaty są raczej tylko ilustracjami funkcjonalności i różnorodności tych rodzajów sztuki.

Ikony odgrywają ważną rolę w prawosławiu i jako takie śledzą blisko życie kulturalne i społeczne okresów, w których powstały. Krypta przechowuje unikatowe próbki ceramicznych ikon z wczesnego okresu chrześcijańskiego, wysokiej jakości ikony z XIII-XIV wieku, bogato zdobione ikony z XVI-XVII wieku z różnych szkół regionalnych, a przede wszystkim piękne prace ikonografów epoki Odrodzenia. Ciekawe jest zobaczyć, jak różne szkoły powstały i rozwijały się, a także jak trendy z zagranicy zostały zintegrowane w tym, co wtedy uważano za jedno z najbardziej konserwatywnych rodzajów sztuki.

Mimo że sztuka prawosławna twierdzi, że jest specjalnym medium, w którym duch zwycięża ciało, wciąż posiada ona czysto fizyczne i wizualne walory. Nie trzeba znać skomplikowanego języka ikonografii i dogmatycznych podstaw tej sztuki. Piękne linie, jasne kolory, eleganckie elementy dekoracyjne i imponujące dzieła sztuki z pewnością poruszą serce i umysł każdego odwiedzającego. Ekspozycja w Krypcie odgrywa rolę mistycznego świata, w którym boskie i ludzkie są prezentowane w jedności.

Otwarte codziennie, z wyjątkiem poniedziałków, od godziny 10:00 do 18:00.

Obowiązują zniżki dla grup, studentów, seniorów oraz karnetów łączonych. Płatne są także dodatkowe oprowadzania (prosimy o wcześniejsze zapytanie o ceny i języki).